سختی گير رزینی فلزی نیمه اتوماتیک

راهنمای انتخاب و خرید سختی گير رزینی فلزی:

بطور کلی سختی گير رزینی  نیمه اتوماتیک وظیفه حذف ترکیبات معدنی معلق و املاح محلول در آب سیستم‌های گرمایش و سرمایش ساختمان را به عهده میگیرد

یون‌های ناپایدارکلسیم و منیزیم حاصل از املاح بی کربنات کلسیم و منیزیم موجود در آب، در اثر حرارت از حالت محلول در آب به حالت رسوب پایدار کربنات کلسیم و کربنات منیزیم تبدیل می شوند و روی سطوح تبادل حرارت در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی رسوب می کنند. تشکیل رسوب پایدار روی سطوح انتقال حرارت دستگاه‌هایی مانند کویل هواسازها و فن کویل‌ها، کندانسور و اواپراتور چیلرها، سطوح داخلی دیگ‌های چدنی و سطح تیوپ‌های دیگ‌های فولادی و مبدل های حرارتی، باعث کاهش راندمان تبادل حرارتی دراین تجهیزات می گردد که باید قبل از ایجاد رسوب، با استفاده از سختی گیرهای رزینی یا تبادل یونی نسبت به حذف این عناصر و رسوبات مخرب و مضّر اقدام گردد.

نکات مهم در انتخاب و خرید سختی گير رزینی فلزی :

• مهم ترین نکته در بهره برداری از سختی گیرهای رزینی نیمه اتوماتیک ، لزوم حضور منظم و دوره ای اپراتور، جهت نگهداری و بک واش دائمی سختی گیر آب می باشد.
• یکی از وظایف مهم فرد سرویسکار در موتورخانه انجام عملیات بک واش (حذف سختی آب و رسوبات دستگاه سختی گیر) در سختی گیر‌های رزینی نیمه اتوماتیک است و این عمل باید بصورت منظم و دوره ای طبق دستورالعمل ارائه شده در ادامه این مطلب توسط اپراتور موتورخانه انجام شود. (در صورت عدم انجام عملیات بک واش سختی گیرهای رزینی نیمه اتوماتیک، رسوبات و املاح آب در دستگاه جمع می شود و پس از مدتی دستگاه سختی گیر رزینی بطور کامل از کار می افتد.)

تفاوت سختی گیر رزینی اتوماتیک و نیمه اتوماتیک

عملیات بک واش (back wash) و احیاء در سختی گیرهای رزینی با شیر نیمه اتوماتیک بصورت منظم و نظارت شده توسط اپراتور موتورخانه و در سختی گیرهای رزینی با شیر تمام اتوماتیک بدون نیاز به اپراتور و بر مبنای سیستم تنظیم جریانی یا زمانی بصورت خودکار انجام می پذیرد.

فرمول محاسبه ظرفیت سختی گیر رزینی :

• فرآیند تبادل یونی
  مزیت سختی گیر رزینی نسبت به انواع دیگر سختی گیرها، حذف سختی آب توسط فرایند تبادل یونی بوده که می توان کاهش سختی آب در این روش را با استفاده از کیت‌های سنجش سختی مشاهده نمود ولی در انواع دیگر سختی گیرها (رسوب زداها)، املاح در آب معلق نگه داشته می شود و عمل حذف یا کاهش سختی آب امکان پذیر نمی باشد.
  در سختی گیرهای که دارای حرف P می باشند و با علامت ˝ پر شده اند سختی گیر با رزين پرولايت انگلیس می باشد که این مدل‌ها از نظر ظرفیت تبادل یونی قویتر و از نظر قیمت نیز گرانتر هستند.
• مجهز به ملزومات جانبی
   سختی گير رزینی فلزی  علاوه بر داشتن شیر نیمه اتوماتیک 3 راهه همراه با لوله کشی‌های مربوطه و نازل‌هایی از جنس پلی وینا ( مقاوم در برابر خوردگی و شکنندگی )، دارای ملزومات جانبی مربوطه نظیر تانک نمک، سیلیس دانه بندی شده و رزین می باشد.
• فشار کار
  فشار کار سختی گير رزینی فلزی ، 4 بار (bar) بوده و همچنین ضخامت ورق بدنه و عدسی‌های بالا و پائین این دستگاه، نیز براساس ظرفیت و سایز دستگاه محاسبه و تعیین می گردند.
• حفاظت و استانداردها
  به منظور محافظت از جداره داخلی سختی گیر آب و استاندارد آب خروجی از دستگاه، سطوح داخلی سختی گیر رزینی دماتجهیز با پوششی از رنگ اپوکسی پوشیده می شود.

دستور العمل راه اندازی سختی گیر رزینی

1. در قدم اول می بایست، سختی گير رزینی  را پس از قرار دادن روی فونداسیون مناسب مطابق توضیحات صفحه قبل لوله کشی نمایید.
2. سپس فلنج پایین سختی گير رزینی فلزی 30000 گرین نیمه اتوماتیک و یا دیگر مدل های سختی گیر رزینی  را باز کرده و سیلیس‌های دانه درشت تر را به آرامی داخل دستگاه بر روی صفحه نازل‌ها بریزید. (دقت کنید نازل آسیب نبیند.)
3. سپس روی آن را صاف کرده و فلنج پایین را به طور کامل بسته و آب بندی نمایید. (اکنون فلنج بالا را باز کرده و سیلیس‌های ریزتر را داخل سختی گیر بر روی سیلیس‌های درشت تر بریزید.)
4. کیسه‌های رزین را به طور کامل بر روی سیلیس‌های ریخته شده در سختی گیر رزینی اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک  تخلیه نموده و فلنج بالا را محکم بسته و آب بندی نمایید.
5. اهرم شیر چند راهه را بر روی وضعیت شماره 3 (RUN) قرارداده و شیر شماره 2 (خروجی) را بسته و شیر شماره 4 (تخلیه) و شیر شماره 1 (ورودی) را به مدت 5 دقیقه باز نمایید تا سیلیس‌های دستگاه شسته شوند. سپس شیر شماره 4 (تخلیه) را بسته و شیر چند راهه را به مدت 10 دقیقه بر روی وضعیت شماره 1 (WASH) قرار داده تا رزین‌های دستگاه نیز شسته گردد.
6. شیر چند راهه را بر روی وضعیت شماره 3 (RUN) قرار داده و سختی گیر را از طریق شیر شماره 6 هواگیری نمایید. سپس، با باز نمودن شیر شماره 2 (خروجی) سختی-گیر آماده بهره برداری می باشد. (با افزودن نمک درون مخزن نمک و اضافه نمودن آب، دستگاه را جهت مرحله احیاء آماده نمایید.)

نکات مهم در بهره برداری از سختی گير رزینی فلزی :

1. سختی آب خروجی از سختی گير رزینی نیمه اتوماتیک همواره باید از طریق شیر نمونه گیری به وسیله کیت سختی سنج کنترل گردیده و به محض اینکه سختی آب از حد مجاز بیشتر شود، باید نسبت به عمل احیاء رزین اقدام نمایید.
2. در زمان احیاء رزین حتما توجه نمایید که، فشار داخل مخزن سختی گیر بین 1.7 تا 3.5 بار باشد.( اگر فشار داخل مخزن کم باشد، در مکش آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد و در فشارهای بالا ممکن است قطعات شیر چند راهه صدمه ببیند.)
3. در فشارهای بالاتر از 4.5 بار قبل از ورودی شیر چند راهه، بهتر است که، از یک شیر فشارشکن استفاده نمائید، یا حداقل در زمان تغییر موقعیت دسته شیر چند راهه، شیر شماره 1 (ورودی) را بسته تا از وارد شدن فشار ناگهانی به شیر چند راهه جلوگیری شود.
4. حتما توجه داشته باشید که، استفاده از نمک متبلور شده با خلوص بالا بسیار مهم است. (زیرا اگر از سنگ نمک و یا نمک معمولی استفاده نمائید، به سبب ناخالصی موجود در نمک، عمر رزین بسیار کاهش یافته و رزین بطور کامل احیاء نمی گردد.)
5. میزان مکش آب نمک در کارخانه از پیش تنظیم شده است و همچنین در صورت نیاز، امکان تنظیم مجدد مکش آب نمک در پشت شیر چند راهه کنار لوله آب نمک نیز وجود دارد.
6. کنترل عاملی که موجب گرفتگی مسیرآب نمک سختی گیر می شود، ضروری بوده و همچنین میزان مکش نیز باید به گونه ای باشد که احیای رزین با آب نمک با غلظت حدود 10% انجام گردد.(کاهش مکش آب نمک می تواند بدلیل کاهش فشار درون سختی گیر باشد.)
7. استفاده از آب‌های گل آلود و دارای مواد معلق و همچنین آب‌هایی که دارای املاح آهن، منگنز، مس و دیگر فلزات سنگین هستند، موجب فرسودگی رزین‌های سختی گیر شده و آبدهی دستگاه سخت گیر را کم می کند. (بنابراین توصیه می شود قبل از ورود آب به دستگاه سختی گیر، مواد معلق موجود در آب توسط یک فیلترشنی از آب جدا گردد.)
8. هنگام حرکت دادن دسته شیر چند راهه، آن را به آرامی به طرف خود کشیده و در موقعیت مورد نظر قرار دهید. (زیرا ممکن است با رها کردن ناگهانی آن، قطعات داخلی شیر صدمه ببیند.)
9. همچنین توصیه می گردد که، در سالی یک مرتبه بدون اینکه شیر چند راهه باز شود، از شکاف بین کلاهک و بدنه شیر، با گریس معمولی عملیات گریسکاری شیر چند راهه نیز انجام گردد.
10. جلوگیری از یخ زدگی رزین و آب در دستگاه سختی گیر بسیار ضروری می باشد.(یخ زدگی موجب از بین رفتن رزین می گردد.)

راه اندازی و نصب سختی گیرهای رزینی نیمه اتوماتیک با مخزن فلزی :

سختی گیر های رزینی نیمه اتوماتیک فلزی با تصفیه شیمیایی آب و به کمک رزین‌های مخصوص (آنیونی،کاتیونی) بنا به نیاز خریدار، آب کاملا نرمی را با صرف هزینه اندک جهت مصارف تاسیساتی و صنعتی از جمله دیگ‌های بخار، دیگ‌های فولادی، دیگ‌های چدنی، برج‌های خنک کننده و سایر مصارف صنعتی و عمومی در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند. (این نوع سختی گیرها به صورت نیمه اتوماتیک عمل می کنند که در ادامه روش راه اندازی آن‌ها شرح داده می شود.)

عملیات مقدماتی راه اندازی سختی گیر پس از نصب دستگاه در محل مورد نظر :

• لوله‌های آب ورودی و خروجی دستگاه را به سیستم وصل کنید.
• پس از باز کردن درب دریچه (فلنچ دست رو) مطابق شکل با سیلیس و رزین کاتیونی و یا آنیونی بستر سازی نموده و سپس دریچه (فلنچ دست رو) را محکم به روش بستن ستاره ای ببندید.
• تانک نمک را زیر لوله آب نمک دستگاه سختی گیر در محل موردنظر قرار دهید.(تانک نمک، باید حاوی محلول آب و نمک با غلظت مناسب بوده، که در آن به ازای هر لیتر رزین 250 گرم نمک باید حل شده باشد)

راه اندازی سختی گیر رزینی نیمه اتوماتیک مخزن فلزی :

1. ابتدا همه شیرها را بسته و شیر هواگیری دستگاه را باز کنید.(تصویر شماره 1)
2. دسته شیر سولو را در وضعیت Run قرار دهید.
3. شیر شماره 1 در تصویر شماره 2 (ورودی) را باز کنید، در این حالت مخزن دستگاه به تدریج پر از آب می گردد.
4. به محض خروج آب از لوله هواگیری، شیر هواگیری را ببندید.
5. شیر شماره 2 در تصویر شماره 2 (خروجی) را باز کنید، بدین ترتیب دستگاه آماده بهره برداری و سختی گیری آب است.
6. نکته 1: در حین بهره برداری از دستگاه سختی گیر رزینی نیمه اتوماتیک فلزی  اطمینان حاصل نمائید که فشار نسبی داخل مخزن بین 1.7 تا 2.5 بار(Bar) باشد.(از طریق بارومتر نصب بر روی دستگاه)
7. اگر فشار داخل مخزن کمتر از 1.7 Bar (بار) باشد، در آب بندی شیر سولو و مکشی آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد، همچنین در فشار بالاتر از 6 بار(Bar ) ممکن است قطعات شیر سولو دچار صدمه گردند.
8. نکته 2: هیچ گاه در حال کار یا بهره برداری از شیر سولو درفشارهای بالاتر از 2.5 بار استفاده نکنید.
9. نکته 3: سختی آب تصفیه شده خروجی از سختی گیرها همواره باید با تست کیت کنترل شده و مورد آزمایش قرار گیرد و به محض اینکه سختی آب از حد مجاز بیشتر شد بلافاصله باید نسبت به عمل احیاء کردن رزین که در ادامه شرح داده می شود، اقدام نمود. به طور میانگین این عمل هر 2 هفته یک بار انجام می پذیرد.

روش احیاء کردن رزین سختی گیر :

1. ابتدا شیرهای شماره 1-2-3-4 در تصویر شماره 2 را ببندید.
2. دسته شیر سولو را در وضعیت Regen قرار دهید.
3. شیر شماره 3 و 4 را باز کنید تا محلول آب و نمک وارد سیستم شود. اگر درپوشی روی نازل نمک را که به همین منظور در پشت شیر سولو و در کنار لوله تخلیه تعبیه شده است را باز کنید، به کمک پیچ گوشتی مناسبی می توان میزان مکش را تنظیم نمود.(مقداری آب تخلیه و آب نمک جایگزین می شود)
4. پس از گذشت مدت لازم مرحله بعدی یعنی شستشوی رزینی با آب را انجام دهید.

شستشوی رزین با آب :

1. ابتدا تمامی شیرها را ببندید.
2. شیر سولو را در وضعیت Wash قرار دهید.
3. شیر شماره 1 و 3 (شیر ورودی و تخلیه) را باز کنید، در ای حالت آب از سمت پایین ستون رزین داخل مخزن دستگاه وارد شده و از بالای آن خارج می شود.
4. حدود 20 دقیقه تامل فرمائید تا کل رزین موجود در داخل مخزن دستگاه شسته شده و محلول آب و نمک از آن تخلیه گردد.
5. کلیه شیرها را ببندید و شیر شماره 1 (ورودی) را باز کنید.
6. سپس دسته شیر سولو را در وضعیت Run قرار دهید در این حالت دستگاه مجددا آماده به کار می باشد.